Басты бет/ Қазақ өнерінің белгілері мен нышандары / Қазақ ою-өрнегінің тілі /«Су өрнек» (ауыспалы мағынада толқын өрнегі)
Артқа

«Су өрнек» (ауыспалы мағынада толқын өрнегі)

 

 

Бұл ою-өрнек мағынасы жағынан ирекке жақын. Өрнек қазақтың сәндік-қолданбалы өнерінің көптеген бұйымдарында ою-өрнек композицияларын жиектеуде қолданылады. Графикалық түрде ол толқынға ұқсайтын толқынды сызықтар болып табылады және суды, құнарлылықты, тазалықты, шексіздікті, тіршілік көзін білдіреді.
 

Нақыш ғаламдық мәдениетте танымал. Жалпы, су мен су көздеріне табынумен байланысты әмбебап белгі. Архаикалық және дәстүрлі мәдениеттердегі су әлемнің негізгі негізі ретінде және қасиетті түпнегіз ретінде жоғары құдайлармен семантикалық байланысты: Анахита – авесталық дәстүрдегі киелі сулардың құдайы, су әлемінің қамқоршысы – періште Харватат және т. б.
 

«Су» өрнегі ғаламдық өнерде әртүрлі пішіндер мен көрнекі конфигурацияларға ие. Бірақ, көбінесе, өзінің қызметтік сипаттамалары бойынша ол ою-өрнек композицияларын толықтырады, бос орындарды толтырады және сол арқылы көркем баяндау қуатын арттырады.

Шайгозова Ж.Н., Наурзбаева А. Б.
Краткая энциклопедия знаков и символов казахской культуры.
Алматы: КазНИИК, 2023.
Скачать
.